به گزارش خبرنگار مهر، نیم قرن از احداث کارخانه قند یاسوج می گذرد. کارخانه ای که نه براساس توجه و لطف دولت وقت کهگیلویه وبویراحمد بلکه در راستای کنترل شورشهای عشایر بویراحمد علیه رژیم گذشته و اجرای سیاست اسکان عشایر ساخته شد.
پس از دومین جنگ عشایر بویراحمد با رژیم پهلوی که نام "گجستان" بر خود گرفت و با پیروزی قاطع عشایر به پایان رسید، دولت پهلوی تصمیم به ایجاد شهر یاسوج برای اسکان عشایر بویراحمد و جلوگیری از شورشها و قیام آنها پس از غائله جنوب گرفت.
بعد از سال ۴۲ ابتدا فرمانداری کل در یاسوج راه اندازی و سپس برخی ادارات در این منطقه ایجاد شد تا زمینه ایجاد شهر یاسوج مهیا شود. کار احداث کارخانه قند یاسوج هم در این زمان و با شروع این تحولات آغاز شد.
براین اساس در سال ۱۳۴۴ این کارخانه به عنوان اولین کارخانه در این منطقه شروع به کار کرد و همزمان با آن زمین های اطراف کارخانه و بخش های زیادی از دشت سررود به زیر کشت چغندر رفت.
اما کارخانه قند یاسوج در حدود نیم قرن اخیر فراز و نشیبهای زیادی را داشته است. از دست به دست شدن مدیریت تا فروش چند باره کارخانه و تشکیل پرونده ای در این خصوص در محاکم قضایی، تعطیلی کارخانه، کار با شکر خام و ... بخشی از این فراز و نشیبهاست.
اما این کارخانه این روزها و پس از ۱۲ سال تعطیلی شروع به کار کرده و با تولید قند از چغندر قند مشغول است تا ۲۷۰ کارگر آن که سالها در رنج بودند و در تعلیق کار کارخانه حقوقشان معلق مانده و زندگیشان فلج شده بود، باز هم با صدای سوت صبحگاهی کارخانه بر سرکار حاضر شوند.
کمر صنعت قند کشور با واردات شکر شکست
مدیرعامل کارخانه قند یاسوج به خبرنگار مهر می گوید: کارخانه قند یاسوج در سال ۴۴ احداث شد و در سال ۴۶ اولین بهره برداری از آن با ۱۵ هزار تن چغندر تولیدی در شهرستان بویراحمد آغاز شد.
قدرت الله حبیبی می افزاید: این کارخانه در سال ۸۲ و به دلیل مشکلات مدیریتی تعطیل شد و ۱۲ سال تولید شکر از چغندر و ۶ سال تولید شکر از شکر خام آن تعطیل بود.
وی بیان می کند: از سال ۸۴ کمر صنعت قند کشور با واردات شکر از خارج شکست و بخش بسیار زیادی از شکر مورد نیاز کشور از خارج وارد می شد اما اکنون ۶۰درصد شکر مورد نیاز کشور در داخل تولید می شود.
مدیرعامل کارخانه قند یاسوج با اشاره به شروع به کار خط تولید شکر از چغندر قند در این کارخانه می افزاید: در این دوره خوراک اولیه این کارخانه به میزان ۵۰ درصد از ظرفیت کارخانه از چغندرکاران استانهای فارس، اصفهان و چهار محال و بختیاری تامین شد.
حبیبی عنوان می کند: هم اکنون مذاکراتی با کشاورزان استان انجام شده تا چغندر مورد نیاز این کارخانه از استان تامین شود.
وی می افزاید: با کاشت چغندر در مناطق سردسیری و گرمسیری استان، این کارخانه در سال در دونوبت فعالیت خواهد کرد که از مهر تا دیماه برای مناطق سردسیری و از فروردین تا تیرماه برای مناطق گرمسیری بهره برداری می کند.
حبیبی تصریح می کند: کشت چغندر با بذور اصلاح شده ۷۰ تا ۱۰۰ تن در هکتار در مناطق گرمسیری و ۵۰ تا ۷۰ تن در هکتار در مناطق سردسیری عملکرد دارد.
وی هزینه هر هکتار کشت چغندر را دو تا ۲.۵ میلیون تومان عنوان می کند و بیان می دارد: اگر یک کشاورز حداقل ۵۰ تن در هکتار تولید کند بیش از ۱۴ میلیون تومان درآمد دارد و این درآمد در مقایسه با سایر محصولات بسیار بالاست.
رونق بخش صنعت و کشاورزی استان با فعالیت کارخانه
استاندار کهگیلویه و بویراحمد هم کارخانه قند یاسوج را مهمترین صنعت استان می داند و می گوید: آغاز فعالیت این کارخانه رونق بخش صنعت و کشاورزی استان را در پی دارد.
سید موسی خادمی می افزاید: کارخانه قند یاسوج مهمترین صنعت استان و نماد صنعت کهگیلویه و بویراحمد است و مردم استان دلبستگی زیادی به این کارخانه دارند.
وی بیان می کند: این کارخانه تحولات زیادی را در طول سالهای پس از انقلاب پشت سرگذاشته است به طوریکه در سالهایی رونق داشته و در سالهای دیگری تعطیل بوده و دوران بدی را پشت سر گذاشته است.
خادمی اظهار می دارد: با همه فراز و فرودهایی که این کارخانه در دهه های اخیر داشته، اما به عنوان مادر صنعت در این استان مطرح بوده است.
استاندار استان تصریح می کند: این کارخانه طی سالهای اخیر به دلیل سوء مدیریت مدتی تعطیل بوده و مدتی نیز به سمت تولید شکر از شکر خام وارداتی رفت.
وی بابیان اینکه این کارخانه باید زنجیره ای از صنعت و کشاورزی باشد، می گوید: باید بتوان با یک برنامه ریزی مناسب زنجیره قوی اقتصادی و ارتباط بین بخش صنعت و کشاورزی را در این واحد تولیدی افزایش داد.
خادمی تاکید می کند: دولت همه تلاش خود را برای تقویت زنجیره صنعت و کشاورزی در این کارخانه خواهد کرد.
وی بیان می کند: در این راستا تاکنون ۴۷ هزار تن چغندر قند توسط این کارخانه از کشاورزان خریداری شده است که پیش بینی می شود این میزان به ۵۵ هزار تن نیز برسد.
وی ظرفیت اسمی این کارخانه را ۱۰۰ هزار تن چغندر قند عنوان می کند و بیان می دارد: هم اکنون خوراک این کارخانه از دیگر استانها تامین شده است اما باید تلاش کرد تا در سالهای آینده خوراک کارخانه قند یاسوج از خود استان تامین شود.
استاندار استان می افزاید: ترغیب کشاورزان به کشت این محصول هم موجب رونق بخش کشاورزی استان و هم رونق کارخانه قند خواهد شد و در نتیجه زنجیره اقتصادی در استان فعال می شود.
مکانیزاسیون اراضی برای کشت چغندر قند
مدیرکل جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد هم بر بسترسازی برای کاشت چعندر قند در اراضی استان تاکید می کند.
جعفر گوهرگانی به خبرنگار مهر می گوید: لازم است ابتدا اقدام به مکانیزاسیون برای کشت چغندر قند در استان شود.
وی بیان می کند: کشت چغندر نیازمند تجهیزات و ماشین آلات مخصوصی است که بسیاری از کشاورزان استان از آن بی بهره اند.
وی اظهار می دارد: جهاد کشاورزی کهگیلویه وبویراحمد آمادگی لازم را برای پرداخت تسهیلات برای خرید این تجهیزات از خط ویژه اعتباری مکانیزاسیون دارد و هیچ محدودیتی در این رابطه نیست.
گوهرگانی با بیان اینکه سرمایه گذاری در این بخش اشتغالزایی خوبی به همراه دارد، می گوید: می توان بسیاری از هندوانه کاران و ذرت کاران در استان را به کشت چغندر ترغیب کرد.
وی با بیان اینکه کشت چغندر با بذرهای اصلاح شده عملکرد بسیار خوبی در هکتار دارد، می افزاید: با کشت گندم پس از کشت چغندر حداقل تا ۱.۵ برابر شاهد رشد تولید خواهیم بود و این می تواند کمک خوبی به بخش کشاورزی کند.
وی بیان می کند: با کاشت چغندر قند در اراضی سروک، لیشتر، اراضی زیر دست سد کوثر، باشت و .. بیش از ۵۰درصد خوراک کارخانه از داخل استان تامین می شود.
به گزارش خبرنگار مهر، صدای سوت صبحگاهی کارخانه که شنیده می شود و دود سفید آن که به آسمان می رود، یعنی چرخ کارخانه می چرخد و خانواده ۲۷۰ کارگر و هزار کشاورز از قبل این کارخانه نان می خورند. آن هم در استانی که دومین استان بیکار کشور است و سهمش از صنعت در کشور کمتر از نیم درصد است.
.....................
گزارش و عکس: شریف اسلامی